Baby Scan

Zwanger en op zoek naar een multivitamine zonder foliumzuur? Ontdek hoe je de regie houdt over je 400 microgram foliumzuur tot week 10 (of 5-MTHF), waar je daarna op let (zoals ijzerbisglycinaat, jodium, vitamine D/B12, choline en DHA) en hoe je etiketten en veilige doseringen slim beoordeelt. Je krijgt praktische tips voor timing bij misselijkheid of reflux, het combineren met losse supplementen en aandachtspunten bij schildkliermedicatie, plus opties voor vegan of halal.

Waarom een multivitamine zonder foliumzuur

Een multivitamine zonder foliumzuur kies je vooral om grip te houden op je foliumzuurdosering. In Nederland en België wordt aangeraden om dagelijks 400 microgram foliumzuur te slikken vanaf het moment dat je zwanger wilt worden tot en met week 10 van de zwangerschap. Veel zwangeren nemen dat los in, zodat de dosering en timing altijd kloppen, en willen daar geen extra foliumzuur uit hun multivitamine bovenop. Met een product zonder foliumzuur voorkom je dus dubbelingen en onnodig hoge innames, terwijl je wel alle andere belangrijke voedingsstoffen binnenkrijgt. Dit is ook handig als je liever de actieve vorm folaat (5-MTHF) apart gebruikt of gevoelig reageert op gewone foliumzuur.

Na het eerste trimester verschuift de focus naar andere nutriënten zoals ijzer, jodium, vitamine D, B12, choline en omega-3; een multivitamine zonder foliumzuur sluit daar goed bij aan en is vaak lichter verteerbaar. Het helpt ook als je al verschillende producten gebruikt en etiketten wilt stroomlijnen: één losse foliumzuurtablet plus een multivitamine zonder foliumzuur maakt je routine overzichtelijk en verlaagt het risico op overlap. Kies je al voor folaatrijke voeding of heb je je foliumzuurbehoefte vroeg in de zwangerschap gedekt, dan past zo’n formule bij een doelgerichte aanpak waarbij je alleen aanvult wat je echt nodig hebt.

Wanneer kies je hiervoor (apart foliumzuur, eerste trimester en daarna)

Je kiest een multivitamine zonder foliumzuur wanneer je je foliumzuur het liefst los doseert en de regie wilt houden over timing en hoeveelheid. Vanaf de kinderwens tot en met ongeveer week 10 slik je doorgaans dagelijks 400 microgram foliumzuur; met een losse tablet voorkom je dat je via je multivitamine onbedoeld meer binnenkrijgt. Gebruik je op advies een hogere dosis of liever de actieve vorm folaat (5-MTHF), dan maakt een multivitamine zonder foliumzuur het combineren eenvoudig.

Na het eerste trimester ligt de nadruk meer op andere nutriënten, zoals ijzer, jodium, vitamine D en B12, en is extra foliumzuur meestal niet meer nodig. Ook bij misselijkheid kan het prettig zijn om foliumzuur apart te nemen en de rest van je vitamines op een ander moment.

Foliumzuur VS folaat (5-MTHF) en gevoeligheid voor MTHFR

Deze vergelijking helpt je snel zien wat het verschil is tussen synthetisch foliumzuur en folaat (5-MTHF), en wat dat betekent als je gevoelig bent voor MTHFR-varianten bij het kiezen van een multivitamine zonder foliumzuur.

Kortom: foliumzuur werkt voor de meeste vrouwen, maar 5-MTHF is direct actief, geeft geen UMFA en kan bij MTHFR-varianten een praktische voorsprong bieden; kies wat past, mits je tijdig dagelijks 400 microgram folaat binnenkrijgt.

Foliumzuur is de synthetische vorm van vitamine B11 die je lichaam eerst moet omzetten naar de biologisch actieve vorm 5-MTHF (folaat). Folaat (5-MTHF) is dus de eindvorm die je cellen direct gebruiken. Bij sommige mensen verloopt de omzetting van foliumzuur minder efficiënt door een veelvoorkomende genetische variant in het MTHFR-enzym. Als je tot die groep behoort, kan het praktischer zijn om direct 5-MTHF te nemen, zodat je die stap overslaat.

Je kiest dan vaak voor een multivitamine zonder foliumzuur en combineert die met een losse folaatcapsule, zodat je precies weet welke vorm en dosering je binnenkrijgt. Let op het etiket: staat er “5-MTHF”, “geactiveerd folaat” of “Quatrefolic”, dan krijg je de actieve folaatvorm, niet het standaard foliumzuur.

[TIP] Tip: Zwanger? Kies multivitamine zonder foliumzuur; voorkom dubbele inname bij supplementen.

Waar let je op bij het kiezen van een product

Kies je een multivitamine voor je zwangerschap zonder foliumzuur, let dan op samenstelling, doseringen en wat er precies op het etiket staat. Zo voorkom je overlap met je losse foliumzuur en krijg je toch de rest binnen.

• Essentiële voedingsstoffen (zonder foliumzuur): jodium rond 150 microgram, vitamine D 10 microgram, B12 in een goed opneembare vorm (bijv. methyl- of adenosylcobalamine) en ijzer dat past bij jouw behoefte (bij voorkeur bisglycinaat, niet onnodig hoog). Pluspunten: choline en een mild gedoseerd B-complex.
• Veilige doseringen en goed verdraagbare vormen: kies vitamine A als beta-caroteen (vermijd hoge retinolinnames), houd jodium circa 150 microgram en vitamine D rond 10 microgram, B12 2-10 microgram en ijzer alleen zo nodig in een zachte vorm. Geef de voorkeur aan capsules/poeder met zo min mogelijk toevoegingen om de maag te sparen.
• Etikettering en claims: controleer dat er expliciet “zonder foliumzuur/folaat” staat; staat er “folaat (5-MTHF/L-methylfolaat)”, dan bevat het wél folaat. Check ook allergenen, geschiktheid (vegan/halal), kwaliteit (bijv. GMP) en minimale hulpstoffen.

Met deze checklist kies je een product dat veilig en passend is naast je losse foliumzuur. Twijfel je over doseringen, stem dit af met je verloskundige of apotheker.

Essentiële voedingsstoffen voor zwangerschap (zonder foliumzuur)

In een multivitamine zonder foliumzuur zoek je vooral naar nutriënten die je dagelijks ondersteunen naast je losse foliumzuur. Jodium helpt bij de ontwikkeling van de schildklier van je baby, vitamine D ondersteunt botopbouw en weerstand, en B12 is belangrijk voor bloedaanmaak en energie, zeker als je vegetarisch of vegan eet. IJzer kan nodig zijn naarmate je zwangerschap vordert; kies bij voorkeur voor een milde vorm zoals ijzerbisglycinaat om je maag te sparen.

Voor vitamine A ga je liever voor beta-caroteen dan retinol. Choline draagt bij aan de ontwikkeling van het zenuwstelsel en zie je steeds vaker toegevoegd. Zink, selenium en vitamine C ronden het plaatje af. DHA zit meestal niet in een multivitamine; dat combineer je eenvoudig met een losse visolie of algenolie.

Veilige doseringen en vormen (ijzer, vitamine A, jodium, B12, vitamine D)

Bij een multivitamine zonder foliumzuur let je op milde, effectieve doseringen in goed opneembare vormen. Voor ijzer is 14-27 mg elementair ijzer gebruikelijk; kies bij voorkeur ijzerbisglycinaat en vermijd hogere doseringen zonder aanleiding. Voor vitamine A ga je liever voor beta-caroteen in plaats van retinol om te hoge retinolinnames te voorkomen; zit er toch retinol in, houd het laag en blijf ruim onder 3000 microgram retinol-equivalent per dag.

Jodium rond 150 microgram, bij voorkeur als kaliumjodide of kaliumjodaat, sluit goed aan op je behoefte. B12 tussen 4 en 10 microgram per dag is praktisch, als methylcobalamine, adenosylcobalamine of cyanocobalamine. Voor vitamine D kies je meestal 10-20 microgram cholecalciferol (D3), afhankelijk van je status en seizoen.

Etikettering en claims (folaatvermelding, allergenen, vegan/halal, hulpstoffen)

Op het etiket wil je meteen zien of er foliumzuur of folaat (5-MTHF) is toegevoegd; kies bij een multivitamine zonder foliumzuur voor 0 microgram, zodat je dit apart kunt doseren. Check ook of de waarden per dagdosering of per capsule staan, want dat verschilt. Wees kritisch op claims als “compleet” of “zwangerschapsformule”: kloppen de doseringen en vormen met wat je zoekt. Kijk verder naar allergenen zoals soja, lactose, gluten of vis/gelatine en of er duidelijke vegan- of halal-logo’s op staan.

Bij hulpstoffen gaat de voorkeur uit naar zo min mogelijk toevoegingen, geen onnodige kleur-, zoet- of vulstoffen en bij voorkeur een plantaardige capsule. Transparantie is key: een lotnummer, THT-datum en contactgegevens van de producent horen op het etiket.

[TIP] Tip: Controleer etiket: foliumzuurvrij; jodium 150 mcg, vitamine D 10 mcg.

Zo combineer je met losse suppletie

Zo combineer je een multivitamine zonder foliumzuur met losse suppletie, zodat je aan de richtlijnen voldoet zonder onnodige overlap. Houd het schema simpel en kies vaste momenten die je volhoudt.

• Dosering en timing met 400 microgram foliumzuur: neem dagelijks 400 microgram foliumzuur of folaat (5-MTHF) vanaf het moment dat je zwanger wilt worden tot en met week 10; kies een vast tijdstip (je multivitamine bijvoorbeeld bij het ontbijt en foliumzuur op een ander vast moment of samen met de maaltijd); na week 10 ga je doorgaans verder met alleen je multivitamine en voeg je zo nodig losse bouwstenen toe, zoals DHA en in de winter extra vitamine D (mag tegelijk met je multivitamine).
• Inname-tips bij misselijkheid, reflux en gevoelige maag: neem je multivitamine bij of na de maaltijd (niet op lege maag); gebruik DHA uit vis- of algenolie bij de grootste maaltijd en eventueel in de avond om ‘terugslag’ te beperken (capsules koud bewaren kan helpen); voeg ijzer alleen toe als dat nodig is en neem het los van koffie, thee en calcium/zuivel met 2-3 uur ertussen; gevoelige maag? Overweeg mildere vormen (bijv. ijzerbisglycinaat) en spreid inname over de dag.
• Interacties met medicijnen en labwaarden (schildklier, bloedarmoede): houd ijzer en calcium minimaal 4 uur uit de buurt van levothyroxine; stem jodiumsuppletie af bij een schildklieraandoening en bespreek dosering met je arts/verloskundige; gebruik visolie met beleid bij antistollingsmedicatie en blijf binnen de aanbevolen doseringen; laat bij ijzersuppletie Hb en ferritine controleren (hercontrole na 6-8 weken) en plan bloedprikken bij voorkeur vóór inname van je ochtendsupplementen voor TSH/FT4 en ijzer.

Eet je vegan, zet B12 dan structureel apart erbij en check of je multivitamine voldoende jodium bevat. Basisregels: multivitamine dagelijks, foliumzuur 400 microgram tot en met week 10, en verder alleen aanvullen wat nodig is of op advies.

Dosering en timing met 400 microgram foliumzuur

Bij een kinderwens start je idealiter met 400 microgram foliumzuur per dag en ga je daarmee door tot en met week 10 van je zwangerschap. Kies een vast moment op de dag dat je makkelijk volhoudt; bij het ontbijt werkt voor veel mensen prima, maar bij misselijkheid is ‘s avonds vaak prettiger. Je kunt foliumzuur met of zonder eten innemen, zolang je het maar dagelijks neemt.

Sla je een dag over, neem dan geen dubbele dosis maar pak je gewone schema weer op. Gebruik je een multivitamine zonder foliumzuur, dan houd je de dosering overzichtelijk en voorkom je stapeling. Geef je de voorkeur aan folaat (5-MTHF), hanteer dan dezelfde 400 microgram per dag, tenzij je zorgverlener anders adviseert op basis van je persoonlijke situatie.

Inname-tips bij misselijkheid, reflux en gevoelige maag

Neem je multivitamine bij een maaltijd met wat vet (bijv. yoghurt of avocado) om je maag te sparen en kies bij voorkeur een capsule of kleine tablet in plaats van een grote pil. Ben je misselijk, schuif de inname naar de avond of net voor het slapengaan en neem foliumzuur en ijzer los van elkaar om prikkeling te beperken. Bij reflux helpt het om je supplement niet op lege maag te slikken, rechtop te blijven en het niet vlak voor het slapen te nemen.

IJzerbisglycinaat is vaak beter te verdragen; combineer het met water of vruchtensap, maar vermijd koffie, thee en calcium rond hetzelfde moment. Lukt slikken lastig, probeer dan een poeder of vloeibare vorm met neutrale smaak.

Interacties met medicijnen en labwaarden (schildklier, bloedarmoede)

Gebruik je levothyroxine voor je schildklier, neem je multivitamine en vooral ijzer, calcium en magnesium dan met enkele uren tussentijd (liefst 3-4 uur), anders daalt de opname. Jodium in je product kan je schildklierwaarden beïnvloeden, dus houd je inname constant en laat TSH en FT4 periodiek checken. Bij bloedarmoede is het slim om Hb, ferritine en B12 te laten bepalen; start extra ijzer alleen bij lage waarden en hercontroleer na 6-8 weken om effect en tolerantie te zien.

Weet ook dat foliumzuur een B12-tekort kan maskeren, dus check B12 als vermoeidheid aanhoudt. Biotine kan labuitslagen (o.a. schildklier) verstoren; pauzeer hoge doses 24-48 uur voor bloedprikken. Gebruik je maagzuurremmers, neem ijzer dan op een ander moment en liefst met wat vitamine C.

[TIP] Tip: Combineer zwangerschapsmulti zonder foliumzuur met 400 mcg foliumzuur tot week 10.

Veelgestelde vragen

Kies je als vegan of vegetariër voor een multivitamine zonder foliumzuur, let dan op een vegan capsule zonder gelatine, voldoende B12 en een D3 uit algen; jodium hoort als kaliumjodide of -jodaat te komen en liever niet uit kelp vanwege wisselende hoeveelheden. Is foliumzuur uit voeding genoeg? Nee, rond de conceptie red je het doorgaans niet met alleen voedingsfolaat; 400 microgram per dag tot en met week 10 blijft de basis. Gebruik je al een multivitamine met foliumzuur, check dan hoeveel erin zit: bevat je multi precies 400 microgram, dan laat je je losse tablet weg; telt het op boven 400 microgram, schakel dan over naar een variant zonder foliumzuur of pas je routine aan om stapeling te voorkomen.

Mag je 5-MTHF gebruiken in plaats van foliumzuur? Ja, houd dezelfde dosering aan. Heb je vaak last van je maag, neem je multi bij de maaltijd en plan ijzer los. DHA/omega-3 zit meestal niet in je multivitamine; een losse vis- of algenolie past daar prima bij. Zo hou je je schema eenvoudig en gericht op wat je echt nodig hebt.

Past dit bij een vegan of vegetarisch dieet

Ja, een multivitamine zonder foliumzuur past goed bij een vegan of vegetarisch dieet, zolang je op een paar punten let. Kies een product met een plantaardige capsule zonder gelatine en check dat vitamine D3 uit algen komt in plaats van uit wolvet, zodat het 100% vegan is. Zorg dat er voldoende B12 in zit, want dat haal je lastig uit plantaardige voeding; elke dag een praktische dosis maakt je routine simpel.

Let op jodium als kaliumjodide of -jodaat en vermijd kelp vanwege sterk wisselende gehaltes. IJzer in een milde vorm is vaak prettig, terwijl choline een waardevolle aanvulling kan zijn. Omega-3 voeg je eenvoudig toe als losse algenolie. Foliumzuur doseer je los tot en met week 10.

Is foliumzuur uit voeding genoeg als je dit product kiest

Nee, alleen folaat uit voeding is meestal niet genoeg rond de bevruchting en in de eerste weken. Folaat in groenten en peulvruchten schommelt sterk per portie, gaat deels verloren bij koken en wordt anders opgenomen dan synthetisch foliumzuur. In Nederland en België is er bovendien geen brede verplichte verrijking van voedingsmiddelen, waardoor je inname per dag flink kan variëren.

Daarom blijf je, ook met een multivitamine zonder foliumzuur, tot en met week 10 dagelijks 400 microgram foliumzuur (of 5-MTHF) los nemen. Daarna is extra foliumzuur meestal niet nodig en ligt de focus op andere nutriënten; met een gevarieerd dieet en je multivitamine dek je dan de basis.

Wat als je al een multivitamine met foliumzuur gebruikt

Check eerst het etiket en kijk of de hoeveelheid per dagdosering of per tablet staat. Bevat je multivitamine 400 microgram foliumzuur of 5-MTHF, dan laat je je losse foliumzuurtablet weg tot en met week 10. Zit er meer dan 400 microgram in, voorkom stapeling en stap over op een variant zonder foliumzuur; halve doseringen geven vaak te weinig van andere nutriënten.

Zit er minder dan 400 microgram in, vul dan aan met een losse tablet tot je op 400 microgram per dag uitkomt. Na week 10 kun je doorgaans switchen naar een multivitamine zonder foliumzuur en stop je met de losse tablet. Let tijdens het wisselen op overlap van ijzer, vitamine A, jodium, B12 en vitamine D, zodat je schema in balans blijft.

Veelgestelde vragen over multivitamine zwanger zonder foliumzuur

Wat is het belangrijkste om te weten over multivitamine zwanger zonder foliumzuur?

Een multivitamine zonder foliumzuur laat je foliumzuur/folaat (400 microgram) apart sturen tot 10-12 weken. Let op ijzer, jodium, B12 en D, veilige vitamine A-vorm, heldere vegan/allergeenetikettering. Bij MTHFR-gevoeligheid overweeg 5-MTHF.

Hoe begin je het beste met multivitamine zwanger zonder foliumzuur?

Start preconceptioneel of zodra je weet dat je zwanger bent. Kies passende doseringen, voeg 400 microgram foliumzuur/5-MTHF toe tot week 10-12. Neem met voedsel, eventueel gespreid; houd 2 uur tussen schildkliermedicatie, calcium en ijzer.

Wat zijn veelgemaakte fouten bij multivitamine zwanger zonder foliumzuur?

Geen 400 microgram foliumzuur nemen in het eerste trimester, of juist dubbel slikken via meerdere producten. Teveel retinol, te hoog jodium bij schildklierproblemen. IJzer met koffie/antacida innemen. Etiketten/allergenen negeren. B12, D en ijzerwaardes niet monitoren.